Trời bắt đầu vào thu, cũng là lúc người Hà Nội nghĩ đến những món quà phố vốn là tặng vật của trời đất. Trong tâm tưởng của người Hà Nội, tiết thu bao giờ cũng gắn liền với cốm và những món ăn tinh tế từ món quà thu xanh như hạt ngọc này. Cứ mỗi độ thu về là Hà Nội lại nồng nàn hương cốm mới, thơm từng góc phố, từng “bàn tay”, hay từng “bước chân qua” như lời một bài hát rất nổi tiếng của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.

Các món cốm thường giản đơn ở khâu chế biến, nhưng lại cầu kì trong việc thưởng thức. Trước hết, cốm ngon phải được chọn từ những hạt lúa nếp non, ngon nhất là cốm làm từ nếp cái hoa vàng, và phải chọn được đúng loại cốm giót hoặc cốm lá me. Cốm lá me là những hạt cốm mỏng dẹt như hình lá me, bé tí bay ra trong khi đang sàng cốm sau đợt giã cuối. Loại cốm này số lượng bao giờ cũng ít và hiếm. Cốm giót là những hạt nếp non sau khi giã tự vón vào với nhau thành từng nhúm nhỏ xíu. Những hạt cốm mình đầy sữa quyện dính với nhau, khi ăn sẽ thấy rõ vị bùi béo, dẻo thơm, đậm hương sữa của lúa mới.

Tháng 9 này, với chuỗi chương trình Món ngon mỗi tháng quen thuộc, các đầu bếp của Quán Ăn Ngon một lần nữa được thỏa sức sáng tạo với cốm sữa mùa thu vốn là tặng vật của đất trời giành riêng cho Hà Nội. Nhắc đến mùa thu và đến cốm, người ta không thể quên được hương vị ngọt ngào của cốm làng Vòng ăn với chuối trứng quốc hay món chè cốm thanh mát, nhưng ngoài món quà ăn chơi này, một chút phá cách với tôm và nem cũng là những điểm nhấn đặc biệt cho chương trình của tháng. Tôm bao cốm có lẽ không phải là món xa lạ với nhiều người, nhưng Nem cốm thực sự là khúc biến tấu thú vị khi trời vào thu.

Tôm bao cốm

Ăn theo mùa và ăn đúng kiểu có lẽ là những đặc trưng cầu kì nhất của ẩm thực Hà Thành. Chuối chấm cốm tưởng chừng là món ăn đơn giản, nhưng không phải ăn thế nào cũng được. Chuối ngon nhất dùng cho món này phải kể đến chuối trứng quốc bởi vị thơm, ngọt của nó. Món này tuy đơn giản nhưng lại là đặc trưng rất riêng có của Hà Nội, và chỉ có vào mùa thu. Khi thưởng thức chuối chấm cốm, phải nhai từ từ, chậm rãi mới thấy được vị ngọt thơm đậm đà của chuối hòa quện với cái dẻo bùi của cốm non đã được ướp trong lá sen dìu dịu… 

Cứ mỗi độ thu về là Hà Nội lại nồng nàn hương cốm mới, thơm từng góc phố, từng “bàn tay”, hay từng “bước chân qua” như lời một bài hát rất nổi tiếng của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.

Tôm bao cốm là món ăn khá cầu kì nên thường được dùng làm món chính hoặc dùng trong các buổi tiệc. Quan trọng nhất là chọn được những con tôm sú tươi, to, dày mình. Sau đó, người đầu bếp mới cầu kì bóc hết vỏ tôm và bọc mình tôm bằng một lớp giò sống bao quanh rồi mới lăn qua cốm. Món ăn này hấp dẫn trước hết bởi màu sắc rất nổi bật, lại hòa quện đủ vị ngọt đậm đà của tôm, vị thơm và giòn rụm của lớp cốm chiên bao phía ngoài. 

Nem cốm

Nem thịt, nem hải sản, hay nem chay là những loại nem rất quen thuộc, nhưng chỉ cần một chút biến tấu với cốm, ta đã có ngay một món mới rất lạ miệng. Nem cốm ăn lúc nóng mới cảm nhận được hết vị ngon. Cũng là nhân nem thông thường, vẫn cái giòn tan của lớp vỏ nem, nhưng lại có thêm cả hương cốm mới thoang thoảng và vị dẻo ngậy, béo ngọt khiến cho món ăn trở nên rất đặc biệt so với thông thường.

Cốm xào dừa

Cùng với chuối trứng quốc chấm cốm, chè cốm là một trong những món ăn thanh mát rất được ưa chuộng trong mùa thu. Chè cốm được chế biến đơn giản, chỉ cần vài phút với cốm tươi và bột sắn, bạn đã có ngay món chè thơm mùi cốm non, sánh, ngậy hòa quyện với hương bưởi nồng nàn.

Hà Nội quả là nơi được thiên nhiên ưu đãi, mỗi mùa mỗi thức, mà thứ gì cũng ngon, cũng quyến rũ đến kì lạ. Hà Nội vào thu không chỉ đẹp bởi thời tiết, bởi cảnh sắc, khí trời, mà còn đẹp bởi thú vui ẩm thực tao nhã vốn gắn liền với con người từ bao đời nay.  Cốm mang trong mình hương vị riêng của mùa thu Hà Nội, cho nên dù ở đâu, khi được thưởng thức các món ngon làm từ cốm, người ta như được trở lại với nơi thân thuộc, gắn bó nhất, trở về với tuổi thơ và một miền ký ức trong lành…